На гэтым тыдні навукова-даследчая група Лундскага ўніверсітэту супольна з Інстытутам радыебіялогіі Акадэміі навук, Белгідраметэаслужбы і Пецярбургскім навукова-даследчым інстытутам радыяцыйнай гігіены ладзяць замеры радыяцыю вакол Астравецкай АЭС, паведамілі «Белсату» у Нацыянальнай акадэміі навук.
Паводле загадчыка лабараторыі мадэлявання і мінімізацыі антрапагенных рызыкаў Інстытуту радыебіялогіі НАН Беларусі Аляксандра Дворніка, супраца з Лундскім універсітэтам распачалася ў 2016 годзе з даследавання чарнобыльскай праблематыкі.
«Першапачаткова мы займаліся вымярэннем бягучых узроўняў радыяцыі ў зоне адчужэння. Сёлета з ініцыятывы шведскіх калег вырашылі пераключыцца на большую надзённую праблему – будаўніцтва атамнай электрастанцыі», – распавядае Аляксандр Дворнік.
Паводле навукоўца, шведы ў Беларусі выкарыстоўваюць метады замеру нулявога радыяцыйнага фону, ужытыя раней у Мальмё, дзе цяпер запускаецца Еўрапейская крыніца расшчаплення.
Асаблівасць методыкі – ужыванне адмысловых дазіметраў, у аснове якіх ляжаць крышталі паваранай солі. Іх размесцяць у кантрольных месцах вакол Астравецкай АЭС на месяц.
«Гэта інавацыйная методыка Лундскага ўніверсітэту. Яны выкарыстоўвалі гэта ў сябе ў Швецыі, такія ж дазіметры мы размяшчалі ў чарнобыльскай зоне забруджання ў Веткаўскім раёне. Ад звычайных дазіметраў яны адрозніваюцца перадусім эканамічнай эфектыўнасцю – яны нашмат таннейшыя, чымся тэрмалюмінесцэнтныя дазіметры, якія цяпер ужываюцца, – дадаў Аляксандр Дворнік. – Пакуль папярэднія звесткі мы не публікавалі, таму цяжка сказаць, наколькі гэтыя дазіметры эфектыўныя».
Даследчая група, якая складаецца з 15 чалавек, вызначыць, між іншага, фонавы ўзровень радыевугляроду і радыеактыўнага ізатопу вадароду. Раней такія даследаванні ладзіліся ў Беларусі вельмі абмежавана.
«Важна адзначыць, што замеры якія цяпер праходзяць, з’яўляюцца незалежнымі навуковымі даследаваннямі. Замеры нулявога фону ў Астраўцы ўжо праводзілі беларускія і расейскія спецыялісты. У жніўні ў Астраўцы працавала міжнародная група вучоных паводле сваіх методык. Цяпер вось нашая чарга. Будзе вельмі цікава супаставіць нашыя звесткі з дадзенымі іншых даследчых групаў», – дадае Аляксандр Дворнік.
Другая экспедыцыя ў Астравец плануецца ў кастрычніку, пазней група мае намер правесці маніторынг у Літве побач з беларускай мяжой. Пасля большасць проб адправяцца для аналізу ў Швецыю і застануцца там назаўжды, а вынікі экспертызы стануць асновай для параўнання і незалежнага назірання за асяроддзем вакол станцыі ў будучыні.
21 верасня шведскі эксперт па пытаннях радыяцыйных вымярэнняў вакол Астравецкай АЭС Крысціян Бэрнардсан адкажа на пытанні журналістаў, падае «Press Club Belarus». Сустрэча пройдзе ў амбасадзе Швецыі ў Менску.
ДД belsat.eu
