Warsztaty śpiewu, tańce, pokazy rękodzielników i autentyczny folklor na żywo. W malowniczo położonej wsi Sokole, w gminie Michałowo zakończył się festiwal SONCAHRAJ.
Impreza zorganizowana przez fundację Tutaka to spotkanie ze śpiewną tradycją Białorusinów, a także okazja do zapoznania się z różnymi elementami dziedzictwa naszych przodków. Uwieńczeniem festiwalu był sobotni koncert w Sokolu. Wcześniej, przez ostatni miesiąc, w kilku miejscach Podlasia odbyły się spotkania warsztatowe z miejscowymi zespołami wokalnymi. W warsztatach lokalnej tradycji śpiewu uczestniczyły trzy zespoły. To zespoły Kresowki z Hajnówki, Triada z Makówki i Kalina z Załuk. Po każdym z takich warsztatów zaplanowano niewielkie festyny, na których zespoły mogłyby zaprezentować się swojej lokalnej społeczności.
– Zamysł i idea tego festiwalu polegała na tym, by dać możliwość spotkać się z tym co jest obok nas i co niekoniecznie widzimy i zauważamy, – opowiada Zmicier Kościn, dyrektor festiwalu i członek fundacji Tutaka. – To jest spotkanie z różnymi rodzajami kultury ludowej, na różnych poziomach. Zaprezentujemy białoruską tradycję Podlasia i tą zza wschodniej granicy. Poczynając od tradycyjnego śpiewu, poprzez rękodzieło, na kulinariach kończąc.
Część muzyczna sobotniego festiwalu w Sokolu rozpoczęła się od występów uczestników warsztatów. Potem na scenę wyszli muzycy z zespołu Astrouna, śpiewającego białoruską muzykę archaiczną. Zespół powstał w 2019 roku w Mińsku, stolicy Białorusi. Zrzesza ludzi zakochanych w muzyce dawnej. Wykonują oni archaiczne pieśni białoruskie w tradycyjnym śpiewie zarówno a’cappella, jak i przy akompaniamencie instrumentów ludowych, jak cymbały młotkowe, dudy, lira korbowa, żalejka, piszczałki, skrzypce, okaryna, trzcina tkacka.
W Sokolu zaprezentowali tradycyjne pieśni rytualne, które wciąż można usłyszeć podczas wiejskich świąt na Białorusi.
Kolejny zespół, który wystąpił w Sokolu to Kriwi. Żeńskie trio, jak zwykle, zaczarowało publiczność polifonicznym głosem i komputerowo zapętlonymi dźwiękami różnych instrumentów, między innymi gitary. Jako ostatni w sobotę wystąpili muzycy i tancerze z zespołu Guda. To białoruski zespół folklorystyczny, w którym kobiety a’cappella śpiewają głównie pieśni obrzędowe, z zachowaniem autentycznego brzmienia. Zespół zaprezentował również przyśpiewki, którymi porwał do tańca przybyłą publiczność.
Oprócz części koncertowej, na festiwalu nie zabrakło różnego rodzaju warsztatów, wykładów i pokazów kulinarnych. Już od południa można było uraczyć się tradycyjnym jedzeniem przygotowanym przez koła gospodyń wiejskich. Swoje kulinarne umiejętności zaprezentowały między innymi panie z koła gospodyń wiejskich „AleBabki” ze Słuczanki. Oprócz tradycyjnych, kartaczy i babki ziemniaczanej, panie ze Słuczanki zaserwowały również smalec z fasoli, który okazał się hitem wśród przybyłych na festiwal. Sporym zainteresowaniem cieszył się również warsztat, na którym zaprezentowano, jak należy przyrządzać tradycyjny krupnik, alkoholowy napitek, który jest charakterystycznym elementem podczas świętowania Nocy Świętojańskiej czy Kupalle.
Przybyli na festiwal SONCAHRAJ mieli też możliwość uczestniczenia w różnego rodzaju warsztatach. Dzieci przygotowywały tradycyjne lalki-motanki. Są to zabawki z włóczki obwiązane czerwoną nitką. W tradycyjnych wierzeniach lalka taka miała funkcję ochronną lub wspomagającą działania osoby, która ją nosiła. Sporym zainteresowaniem cieszyły się warsztaty wyplatania krajki, czyli kolorowych pasków, które służą do upiększania ubrań. Warsztaty przeprowadziły członkinie hajnowskiej fundacji Oni to My. Podlaski artysta Mirosław Zdrajkowski przygotował warsztaty z tworzenia etno-wzorów na płóciennych torbach. Dzieci przygotowały wzory za pomocą stempli wykonanych z ziemniaków.
Starsi uczestnicy imprezy mogli wziąć udział we wspólnym śpiewaniu kupalnych piosenek. Kaciaryna Wadanosawa opowiedziała o charakterystycznych elementach białoruskiego ludowego stroju a Iryna Maziuk zaprezentowała informacje o białoruskiej tradycji śpiewaczej.
Impreza zakończyła się wspólnym korowodem i tańcami z zespołem Guda.
Telewizja Biełsat objęła wydarzenie patronatem medialnym. Wywiad twórcą festiwalu Zmitrem Kościnem w materiale poniżej.
Łukasz Leoniuk dla belsat.eu
