Не хвалюйцеся, сябры мае! Тое, што цяпер ні «Дразды», ні Крэмль не каментуюць вынікі размоваў Аляксандра Рыгоравіча Лукашэнкі з Ігарам Іванавічам Сечыным, зусім не азначае, што мы ніколі не даведаемся, пра што яны гаварылі. Самі ж і прагаварацца. Прынамсі, «наш» прагаворыцца абавязкова, калі зноў будзе наведваць якое-небудзь недамадэрнізаванае прадпрыемства. Заходнія дыпламаты напэўна назапасіліся папкорнам і навастрылі тэлевізары.
Зараз будзем зыходзіць з таго няшмат чаго, пра што мы ведаем адносна пэўна.
Пытанне аб цане на нафту знятае з парадку дня. Для Беларусі яна дакладна будзе сусветнай. Ніхто не патлумачыў нам з вамі толкам, як яна будзе вызначацца, але гэта ж і стварае для абодвух бакоў, якія ўдзельнічаюць у працэсе, пэўнае поле для манеўру. Хутчэй за ўсё, адпрацаваны і апісаны нейкі выразны механізм фармулявання гэтай цаны. Напрыклад, падлічваецца сярэдняя сусветная цана за студзень, якая становіцца цаной на сакавік. І гэтак далей – са спазненнем на месяц. Гэта не горшы варыянт, пра што, дарэчы, і заявіў ужо парадкам прызабыты ў мітусні Светлагорска віцэ-прэм’ер Беларусі спадар Крутой.
Застаецца два ўзаемазвязаных фактары. Дакладней, цяпер ужо тры.
Першы – пытанне аб аб’ёмах паставак. Уласна кажучы, гэта і была – з майго пункту гледжання – адна з прычынаў прылёту Ігара Сечына. Пастаўкі ад «Раснафты», якую ён узначальвае, мусяць быць самымі абʼёмнымі, таму шэраг пытанняў і трэба было абмеркаваць. У прыватнасці, пра форму і парадак плацяжоў. Ніякіх крэдытаў – і гэта зразумела – ад расейскага ўрада на гэты раз мы не атрымаем. Значыць, Ігара Іванавіча хвалюе, ці разлічваецца беларускі ўрад з ім «жывымі» грашыма ці ж, як пісаў класік, борзымі шчанюкамі – гэта значыць, акцыямі прадпрыемстваў. Такіх прадпрыемстваў у краіне, у лепшым выпадку, дзесяць штук, і далёка не ўсе яны цікавяць непасрэдна «Раснафту». Так што, можа здарыцца: расейскаму ўраду пераўступаем, скажам, пакет акцыяў Беларускай чыгункі (а то нешта шмат размоваў пайшло аб неабходнасці прыцягнення туды інвестыцыяў), а ўжо расейскі ўрад адпаведную суму грошай аплачвае не непасрэдна ў Менск (чаго іх туды- сюды ганяць-та?), а адразу Сечыну. Паколькі такі варыянт скідаць з рахункаў нельга, я б параіў не зацыклівацца выключна на беларускіх НПЗ. Як сказаў бы прынц Гамлет,
Ёсць шмат чаго на свеце, сябар Лябедзька,
Што і не снілася нашым мудрацам…
Другі фактар - гэта акурат пытанне пра крэдыт. Не на куплю нафты, а на будаўніцтва АЭС у Астраўцы. Відавочна, што беларускі ўрад першапачаткова гэтае пытанне ўвязвала. Ва ўсякім разе, усё той жа віцэ-прэм’ер Крутой не выпадкова згадаў пра «атамны» крэдыт, каментуючы нафтавыя перамовы ў Сочы. Нам ужо адказалі на гэты запыт – адмоўна. Мы ўжо прарэагавалі на гэты адказ – у Светлагорску. Увогуле, усе выказаліся, цяпер пара гаварыць па сутнасці.
Па сутнасці ж, на месцы беларускага ўраду я б таксама ўвязаў абодва пытанні: маўляў, мы пайшлі насустрач вам у сувязі з падатковым манеўрам па нафце – давайце, хлопцы, цяпер ідзіце насустрач нам па мірнаму атаму. І паколькі пытанне было ўвязанае першапачаткова – гэта значыць, у Сочы, – высокая імавернасць таго, што рэструктурызацыя выплатаў па гэтым крэдыце разглядаецца абодвума бакамі таксама і ў сувязі з формай пагашэння кошту расейскай нафты. Гэта, ва ўсякім разе, Крэмль можа ўспрыняць як нешта справядлівае. Не выпадкова нам не адмовілі «наагул» – а толькі паказалі, што прапанаваная беларускім бокам форма рэструктурызацыі непрымальная. Гэта значыць, аддавайце тое, што нам трэба, а не «зайчыкамі».
А вось трэці фактар у ходзе перамоваў відавочна не ўлічваўся і не мог улічвацца. Гэта вынік разгляду пазову па справе ЮКАСа, які, відавочна, накладзе цяпер адбітак на ўсе дзеянні кіраўніцтва «Раснафты» на міжнароднай арэне – у тым ліку, і ў адносінах Беларусі. 50 мільярдаў даляраў, якія расейскі ўрад павінна такі вярнуць акцыянерам ЮКАСа, ляжаць менавіта ў «Раснафце». Адкуль іх браць яшчэ? І калі іх адтуль і возьмуць, ці зможа ў прынцыпе дзейнічаць уся гэтая складаная сістэма ўзаемаразлікаў з улікам «Раснафты»?
Не ведаю, сябры мае, не ведаю. Знаходжанне Сечына на берагах Нямігі на гэты раз не было адзначана сечай крывавай – дык ужо добра! А што каментароў не было – дык што ж каментаваць? Бакі абмяняліся выказваннем інтарэсаў і ўзгадкамі таго шчаслівага часу, калі ніякія падатковыя манеўры не перашкаджалі брацкім пацалункам. А мы пацешымся, што сусветная цана на папкорн не схільная да валютных ваганняў.
Рэдакцыя можа не падзяляць меркавання аўтара.
