Баронячыся ад расейскіх жаўнераў і Лукашэнкі, сябры перайшлі на беларускую мову


Пасля 2020 года беларусы пачалі часцей карыстацца роднаю моваю. Наш госць лічыць, што гэткім спосабам людзі бароняцца ад акупацыі Беларусі. Ён распавёў нам, чаму гэтак думае і як сам папулярызуе беларускую культуру і гісторыю.

Дзяніс Бурко з адукацыі філолаг. Але сфера ягоных зацікаўленасцяў выходзіць далёка за межы мовазнаўства. Ён мае разрад па шахматах, цікавіцца гісторыяй, быў фотамадэллю, выступаў як актор у сатырычным шоу «Хай так TV».

Колькі Дзяніс сябе памятае, ён заўсёды быў у беларускамоўным асяроддзі. Але асабліва цёпла згадвае сваіх дзядулю і бабулю, якія жылі ў вёсцы Вярэбушкі на Смаргоншчыне. Дзяніс вельмі любіць мясцовыя словы: «капа», «стронга», «буч», «цёмля», «борздзенька» ды іншыя.

«Гэта такія словы, каторыя, калі ты гаворыш, ты адчуваеш смак мовы,  – кажа Дзяніс. – То бок я іх сапраўды адчуваю неяк рэцэптарамі ў роце. Калі гавару гэтыя словы, я адчуваю, што мне смачна».

Дзяніс распавёў, як у 2013 годзе паўстаў праект «Litara-A», што папулярызаваў беларускую паэзію. А таксама пра новы праект «Гісторыя Беларусі | Альгерд ужо не той», які мае дапамагчы школьнікам, якім не пашанцавала з настаўнікам гісторыі.

Таксама Дзяніс паразважаў, чаму расейскамоўныя беларусы пачалі пераходзіць на беларускую мову пасля 2020 года.

Асоба – рус. личность

Краязнаўства – рус. краеведение

Галіна = вобласць

З гэтага вынікае – рус. из этого следует

Здарыцца – рус. случиться

Радзіць / даваць рады = спраўляцца

Дастасоўвацца – рус. подстраиваться

Вобмаль = вельмі мала

Дасведчанне = досвед, вопыт

Імпрэза – рус. мероприятие

Кватэрнік – рус. квартирник

Пілот – спробны, трэніровачны выпуск

Саматугам = самі

Зорка – рус. звезда

Шчыра – рус. искренне

Трымцець – рус. дрожать

Рыса – рус. черта

Распаўсюджаны – рус. распространенный

Маленства = дзяцінства – рус. детство

Асяродак – рус. окружение

Адмысловы = спецыяльны

Існаваць – рус. существовать

Уцячы = збегчы

Сумна, маркотна – рус. грустно

Марыць – рус. мечтать

Пасвіць каровы – рус. пасти коров

Суладдзе = гармонія

Продак – рус. предок

Капа = стог

Стронга – рус. форель

Буч = нерат – рус. верша

Ставок – рус. садок (для рыбы)

Смак – рус. вкус

Цёмля = заўжды – рус. всегда

Борздзенька = хуценька – рус. быстренько

Натуральнае асяроддзе – рус. естественная среда

Скурчвацца – рус. сжиматься

Жаўнер = салдат

Бараніцца = абараняцца – рус. защищаться

Падстава – рус. повод

У першую чаргу – рус. в первую очередь

Сусветны – рус. всемирный

Мара – рус. мечта

Кепскі = дрэнны – рус. плохой

Якасна – рус. качественно

З імпэтам – рус. вдохновленно, с воодушевлением

Карысць – рус. польза

Мэтавы – рус. целевой

Працуйма = давайце працаваць

Плёну – рус. результатов

Натхненне – рус. вдохновение

Глядач – рус. зритель

Адукацыйную праграму «Мова нанова» глядзіце кожную нядзелю на тэлеканале «Белсат» праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва – «Sirius4»), онлайн, у закладцы «Праграмы» на нашай старонцы або на канале YouTube.

Калаж з фота: Гісторыя Беларусі | Альгерд ужо ня той, Litara-A / YouTube