Rosja straciła na Ukrainie co najmniej 15 tys. pojazdów. Co piąty służy teraz ukraińskiej armii
W ciągu ponad dwóch lat wojny rosyjska armia straciła na Ukrainie już ponad 15 tys. pojazdów wojskowych. Liczba ta odnosi się tylko do przypadków, które zostały wizualnie potwierdzone – od początku wojny takie pojazdy zlicza projekt analityczny Oryx. Rzeczywiste straty są jeszcze większe. Dane co do ukraińskiego sprzętu, którego zniszczenie bądź porzucenie jest udokumentowane wizualnie, wskazują na prawie trzykrotnie mniejszą liczbę – 5435 pojazdów.
Potwierdzone minimum
Straty wśród rosyjskiego sprzętu osiągnęły okrągłą liczbę 15 tys. w 761. dniu wojny i natychmiast ją przekroczyły. Wieczorem 25 marca holenderski portal Oryx, który zajmuje się analityką wojskową i monitorowaniem działań wojennych, poinformował, że rosyjskie siły zbrojne straciły 15 035 pojazdów wojskowych – zostały one całkowicie zniszczone, uszkodzone, porzucone lub zdobytego jako trofea przez Ukraińców. Na podstawie tych danych można wywnioskować, że armia rosyjska traci średnio około 20 pojazdów bojowych dziennie.
Badacze z Oryx podkreślają jednak, że liczby te nie są ostateczne, a pokazują jedynie minimum potwierdzone za pomocą zdjęć i nagrań wideo. Część materiału nie została jeszcze opracowana, a ponadto nie wszystkie uszkodzone pojazdy znalazły się na zdjęciach czy filmach – zwłaszcza gdy ukraińska armia używa broni dalekiego zasięgu, której wyników działania nie da się zarejestrować przy pomocy przyfrontowych dronów.
Struktura rosyjskich strat wynika w dużej mierze z charakteru operacji bojowych i taktyki rosyjskich sił zbrojnych. Jako agresor dążący do zajęcia znacznej części terytorium Ukrainy, armia rosyjska prowadzi przede wszystkim działania ofensywne. Atak jest niemożliwy bez dużej liczby pojazdów opancerzonych. Jednak Siły Zbrojne Ukrainy to nowoczesna armia wyposażona w dużą liczbę najnowocześniejszych środków przeciwko pojazdom opancerzonym, od min przeciwpancernych po Javeliny i drony FPV. To ten sprzęt odpowiada za większość rosyjskich strat.
Od początku pełnowymiarowej inwazji na Ukrainę „znakiem rozpoznawczym” rosyjskiej armii stały się ataki dużych kolumn pojazdów opancerzonych przez otwarty i gęsto zaminowany teren. Taka taktyka również prowadzi do ciężkich strat i powstawania cmentarzysk czołgów czy pojazdów opancerzonych, takich jak te w pobliżu Wuhledaru, Awdijiwki, Bachmutu czy Robotynego.
Jaki sprzęt obejmują straty
Analitycy naliczyli uszkodzenia 2856 rosyjskich czołgów. Spośród nich 1886 pojazdów zostało nieodwracalnie zniszczonych, a ukraińskie jednostki przejęły 537 czołgów, w tym co najmniej trzy najnowsze czołgi T-90M Proryw. Rosyjskie dowództwo wiązało duże nadzieje z czołgami Proryw, a propagandyści nazywali je „najlepszymi na świecie”. Jednak rzeczywiste wyniki ich dotychczasowego użytkowania nie dają powodów do optymizmu – co najmniej 72 czołgi T-90M zostały uszkodzone, a według raportu The Military Balance pod koniec 2023 roku w rosyjskich siłach zbrojnych pozostało ich tylko około 120 (obecnie najpewniej jeszcze mniej).
Rosja rozpoczęła wojnę przede wszystkim z produkowanymi od lat 70. czołgami T-72 i T-80 różnych wariantów produkcji i modernizacji. Maszyn tych straciła też najwięcej, bo aż 1402 czołgów T-72 (w tym 356 w wariancie T-72B3) i 808 czołgów T-80 (w tym 531 w wersji T-80BW). W rezultacie stare czołgi T-54, T-62 i T-64, które zjechały z linii montażowej przed 1970 rokiem, coraz częściej pojawiają się na polu bitwy, a ich udział w rosyjskich siłach pancernych stale rośnie.
W tempie siedmiu i pół dziennie (łącznie 5660 sztuk) rosyjskie siły zbrojne tracą pojazdy opancerzone różnych typów – MT-LB, BMP, BTR, BTR, BMD i inne. Są one kluczowe podczas szturmów – wprowadzają piechotę na linię frontu i osłaniają ją ogniem, ale mają cieńszy pancerz niż czołgi. Dlatego trafienia z dronów FPV są dla nich często fatalne.
Ogromne straty na wojnie poniosła też rosyjska artyleria. W sumie rosyjskie siły zbrojne straciły ponad tysiąc dział (208 z nich przejęła strona ukraińska), a także 361 wyrzutni rakietowych. W przeciwieństwie do armii ukraińskiej, której straty są częściowo rekompensowane poprzez dostawy broni w standardzie NATO od zachodnich partnerów, rosyjska armia może polegać wyłącznie na własnych siłach. Znaczna część sprzętu trafiającego na front to zapasy artylerii wyprodukowanej jeszcze w czasach sowieckich.
Najtrudniej jest oszacować straty w lotnictwie. Najczęściej zestrzelone samoloty spadają na terytorium kontrolowanym przez armię rosyjską. Nie zawsze możliwe jest zarejestrowanie momentu eksplozji (trafienia pojazdów opancerzonych są wykrywane przez drony stale unoszące się nad polem bitwy, więc margines błędu nie jest tak duży jak w przypadku samolotów). Niemniej jednak analitycy potwierdzają zniszczenie lub uszkodzenie 106 samolotów i 135 śmigłowców rosyjskich sił zbrojnych.
Najmniejszą, ale jedną z najważniejszych pozycji na liście rosyjskich strat są okręty. Według Oryxa w wyniku ataków ukraińskiej armii ucierpiało łącznie 20 rosyjskich okrętów różnych typów i jeden okręt podwodny – wszystkie na Morzu Czarnym, w bazach wojskowych i dokach. Szesnaście z nich zostało całkowicie zniszczonych.
Rosyjski sprzęt dla ukraińskiej armii
Z danych Oryx wynika, że armia rosyjska wbrew swojej woli stała się największym dostawcą sprzętu wojskowego dla Sił Zbrojnych Ukrainy. Mniej więcej co piąty pojazd na liście strat (2937) to trofeum wojenne, które Ukraińcy albo wykorzystują przeciwko byłym właścicielom, albo demontują na części do naprawy własnych pojazdów bojowych.
Rosjanie dostarczają ukraińskiej armii nie tylko czołgi (co jest bardzo ważne dla Ukrainy, biorąc pod uwagę fakt, że Zachód nie jest w stanie zapewnić ukraińskiej armii niezbędnej liczby tych pojazdów), ale także pojazdy opancerzone (potwierdzono przejęcie 1041 pojazdów). Jednak te, które w większości pochodzą z produkcji radzieckiej, są znacznie gorsze od kilku tysięcy zachodnich pojazdów opancerzonych, które zostały przekazane Ukrainie przez sojuszników od początku wojny.
Iwan Łysiuk/ vot-tak.tv, ksz/ belsat.eu
