Fińska gazeta chce przekazać Rosjanom prawdę o wojnie poprzez grę komputerową

Największa fińska gazeta Helsingin Sanomat we współpracy z graczami stworzyła komnatę w grze komputerowej Counter Strike: Global Offensive z informacjami o inwazji na Ukrainę w języku rosyjskim. W ten sposób dziennikarze chcą przybliżyć Rosjanom „prawdę o wojnie” w czasach, gdy w Rosji obowiązuje cenzura państwowa, a za każdą informację niezgodną z oficjalną linią grozi więzienie.

Counter-Strike: Global Offensive (CS:GO) to jedna z najpopularniejszych na świecie strzelanek internetowych. Posiada prawie cztery tuziny oficjalnych map, na których toczą się bitwy między graczami. Każdy może jednak stworzyć od podstaw swój własny świat, a takich map jest niezliczona ilość. Aby zagrać na takiej mapie, nie wystarczy po prostu uruchomić grę: trzeba ją zainstalować bezpośrednio lub połączyć się z nieoficjalnym serwerem, gdzie jest ona instalowana automatycznie.

Antero Mukka, redaktor naczelny Helsingin Sanomat, przyznaje, że pomysł na mapę w popularnej strzelance to zasługa rosyjskiej cenzury, gdyż większość niezależnych mediów w Rosji jest zablokowana i niedostępna bez usług VPN. Niemniej CS:GO pozostaje jedną z najpopularniejszych strzelanek na świecie, w tym w Rosji, więc publikacja uznała pomysł za interesujący. Akcja zbiegła się z Dniem Wolności Prasy, który obchodzony był 3 maja.

– Ponieważ bardzo zależy nam na wolności prasy i wolności słowa w Rosji, pomyśleliśmy, że moglibyśmy znaleźć jakieś nowe kanały, aby zapewnić rosyjskim odbiorcom rzetelne, niezależne dziennikarstwo, na przykład na temat sytuacji na Ukrainie – powiedział Reutersowi Mukka.

Gazeta poinformowała, że z jej inicjatywy w grze powstała nieoficjalna mapa – de_voyna. Została ona stworzona na potrzeby publikacji przez dwóch graczy z doświadczeniem w „budowaniu” map w CS:GO. Pomysł fińskich dziennikarzy powstał w związku z totalną cenzurą w rosyjskich mediach oraz w tzw. RUnecie (rosyjski segment internetu, nazywany tak przez Rosjan – Belsat.eu), podczas gdy CS:GO jest wciąż dostępna w Rosji.

Według Helsingin Sanomat w strzelankę gra „trzy do czterech milionów Rosjan”, przy czym są to „w większości dość młodzi ludzie”. Według statystyk z 2021 roku, czyli przed masową falą cenzury, która rozpoczęła się dopiero po inwazji na Ukrainę, spośród wszystkich graczy 11,65 procent mieszkało w Rosji, czyli najwięcej ze wszystkich krajów na świecie.

Mapa de_voyna, przypominająca typowe miasto Europy Wschodniej, posiada „sekretny pokój”. Jest on dostępny tylko po wirtualnej śmierci. Po śmierci swojej postaci gracz przechodzi w tryb obserwacji, w którym do końca rundy może latać po mapie i przechodzić przez ściany, w tym wejść na pomnik wiecznego płomienia, pod którym dziennikarze ukryli pokój skrywający alternatywny punkt widzenia na rosyjską „specjalną operację wojskową” (tak władze rosyjskie nazywają swoją agresję na Ukrainę – Belsat.eu).

Wideo: tak wygląda mapa stworzona przez fińską gazetę i graczy w grze komputerowej CS:GO

– Wieczny Płomień ma szczególne znaczenie: rosyjskie i ukraińskie miasta są bardzo podobne. Rosjanie powinni zdać sobie sprawę, że okropności wojny rozgrywają się teraz w bardzo znajomych miejscach – pisze Helsingin Sanomat.

W tajnym pomieszczeniu gracze mogą znaleźć ścianę z mapą rosyjskich ostrzałów celów cywilnych na Ukrainie, materiał o masakrze w Buczy, zdjęcia ukraińskich cywilów zabitych podczas wojny czy szacunkową liczbę zabitych rosyjskich żołnierzy.

Wideo: „tajny pokój” na mapie de_voyna

Gazeta przyznaje, że niemożliwe jest ustalenie dokładnych danych dotyczących ofiar po obu stronach w czasie wojny. Jednocześnie gazeta twierdzi, że potwierdza śmierć 70 tysięcy Rosjan, ale nie powołuje się na konkretne źródła ani nie podaje żadnych szczegółów. Dane fińskich dziennikarzy są jednak sprzeczne z innymi prawdziwymi szacunkami. Na przykład rosyjska redakcja BBC, we współpracy z Mediazoną i grupą wolontariuszy, ustaliła nazwiska 21 700 rosyjskich żołnierzy, którzy zginęli w czasie wojny. Według Białego Domu, tylko w ciągu ostatnich pięciu miesięcy Rosja straciła na Ukrainie 20 tys. żołnierzy. Ukraińskie ministerstwo obrony informuje o ponad 192 tys. zabitych rosyjskich żołnierzach. Rosyjskie ministerstwo obrony nie publikowało danych o ofiarach od września 2022 roku, kiedy to informowało o 5 937 zabitych.

Jak zauważa The Insider, w komentarzach do mapy na platformie Steam niektórzy gracze wskazywali na rzekome naruszenie przez Helsingin Sanomat zasad Valve (dewelopera CS:GO – Belsat.eu) dotyczących apolityczności treści generowanych przez użytkowników. 4 maja – dwa dni po pojawieniu się mapy – takie komentarze zniknęły ze Steama. Sama mapa jest nadal dostępna w CS:GO.

– Jeśli niektórzy młodzi ludzie w Rosji pomyśleli przez kilka sekund o tym, co dzieje się na Ukrainie tylko z powodu tej gry, to było warto – mówi redaktor naczelny Helsingin Sanomat Antero Mukka.

Reakcja rosyjskojęzycznej publiczności była bardzo negatywna. Wiele komentarzy zawierało obelgi pod adresem twórców mapy, Valve i Ukrainy. Niektórzy użytkownicy twierdzili, że „Rosja dostanie zarówno autorów, jak i tych, którzy siedzą w Waszyngtonie”.

lp/ belsat.eu wg Helsingin Sanomat, Meduza, The Insider, Zerkało