Wczoraj w Mińsku z powodu powikłań po Covid-19 zmarł pierwszy przywódca niepodległej Białorusi Stanisłau Szuszkiewicz. Centrum białoruskie w Wilnie zorganizowało poświęcone mu Dni Pamięci. Oddać hołd politykowi, który rozwiązał ZSRR, przybyli dziś dyplomaci USA, Litwy i Francji.
Kwiaty i podpisy w księdze pamiątkowej wystawionej w Centrum Białoruskiej Kultury i Solidarności złożyli specjalna przedstawicielka USA ds. Białorusi Julie Fisher, ambasador Litwy w Mińsku Asta Andrijauskienė i specjalny wysłannik rządu Francji ds. Białorusi Nicolas de Lacoste. Dyplomaci ci nie mogą pełnić swoich urzędów w Mińsku i sprawują je w Wilnie, gdzie mieści się także biuro Swiatłany Cichanouskiej.
Nicolas de Lacoste stwierdził, że Stanisłau Szuszkiewicz był dla Białorusi bardzo ważnym człowiekiem w bardzo ważnych czasach.
– Umożliwił on przekazanie władzy i odegrał ogromną rolę dla bezpieczeństwa Europy, bo pomógł sowieckiej broni jądrowej opuścić kraj. Jego wkład w język i kulturę Białorusi jest też ogromnie ważny – podkreślił francuski dyplomata.
Asta Andrijauskienė złożyła wyrazy współczucia wszystkim Białorusinom.
– Stanisłau Szuszkiewicz był prawdziwym patriotą Białorusi i przyjacielem Litwy. Spotykaliśmy się na uroczystościach w litewskiej ambasadzie w Mińsku 13 stycznia [w Dniu Obrońców Wolności]. Był on intelektualistą, mądrym rozmówcą z poczuciem humoru. W historii Białorusi i świata przetrwa jako symbol światła.
Julie Fisher stwierdziła, że oddanie czci profesorowi Szuszkiewiczowi było dla niej zaszczytem.
– Amerykanie zapamiętali go jako lidera Białorusi w pełni oddanego narodowi. Zapamiętaliśmy go jako człowieka, który był w pełni oddany literze prawa, był liderem ściśle współpracującym ze swoim narodem, z Białorusinami, z naszym zespołem w Mińsku przez długie lata. Był człowiekiem martwiącym się problemami swojego narodu. W pełni rozumieliśmy to, na ile był oddany wolności i niepodległości Białorusi. Będzie go bardzo brakować. To dla mnie honor oddać należne jego życiowej drodze.
Stanisłau Szuszkiewicz urodził się w polsko-białoruskiej rodzinie inteligenckiej w Mińsku w 1934 roku. Z wykształcenia był fizykiem, członkiem-korespondentem Akademii Nauk. Po katastrofie jądrowej w Czarnobylu zasiadł w komisji badającej jej przyczyny i skutki – wtedy w pełni pojął obłudę ZSRR. Dostał się do Rady Najwyższej Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, gdzie został liderem frakcji demokratycznej, a następnie przewodniczącym Rady Najwyższej. W 1991 roku wraz z Borysem Jelcynem i Łeonidem Krawczukiem podpisał porozumienie o rozpadzie ZSRR. Rządził Białorusią do 1994 roku, gdy na prezydenta wybrany został Alaksandr Łukaszenka. Także po odejściu z polityki pozostał autorytetem dla zwolenników białoruskiej niepodległości. Ostatnie lata przeżył w Mińsku za najniższą emeryturę – Łukaszenka pozbawił go bowiem należnych świadczeń.
Miesiąc temu Szuszkiewicz przechorował Covid-19 w wariancie Omikron. Pod koniec kwietnia trafił do szpitala z powodu powikłań, ale po dwóch dniach został wypisany do domu. Gdy stan jego zdrowia ponownie się pogorszył, trafił na oddział reanimacyjny Republikańskiego Klinicznego Centrum Medycznego Zarządu Sprawami Prezydenta. Zmarł w nocy z 3 na 4 maja w wieku 97 lat.
Pogrzeb rozpocznie się jutro o godzinie 20:00 w Czerwonym Kościele w Mińsku. Ceremonia będzie trwała do 14:30 w sobotę.
am,pj/belsat.eu
