Rosyjskie media opublikowały nagranie z warszawskiego metra, na którym pokazały baner werbunkowy do Wojska Polskiego z czołgiem Leopard 2 i wezwaniem do “obrony Polski w Ukrainie”. Biełsat sprawdził, czy to prawda.
Szereg rosyjskich mediów, w tym dziennik Moskiewski Komsomolec i państwowa telewizja Rossija 1 opublikowały dziś nagranie ze stacji Centrum Ratusz Arsenał warszawskiego metra. Pokazano na nim banery przypominające te używane w ramach kampanii rekrutacji do Wojska Polskiego.
Na reklamie widać czołg Leopard 2, logo Ministerstwa Obrony Narodowej i hasło: “Stań w obronie prawdziwych ziem polskich. Zostań czołgistą Leopard. Broń Polski w Ukrainie.”. Artykuł poświęcony tej rzekomej kampanii werbunkowej w Moskowskim Komsomolcu zatytułowano “W Polsce kompletują załogi dla “ukraińskich” czołgów Leopard z miejscowych mieszkańców” [czyt. Polaków].
Telewizja Rossija 1 pokazała nagranie wykadrowane na baner, co utrudnia weryfikację wideo. Z kolei na stronie moskiewskiego dziennika umieszczono także kadr z pierwotnego nagrania – zamieszczonego w Telegramie o nazwie Pozywnoj Brius (pol. Kryptonim Bruce).
Powrót do 2017 roku
Dziennikarze Biełsatu sprawdzili, czy taki baner rzeczywiście znajduje się w warszawskim metrze. Na nagraniu ze Stacji Centrum widać baner i telebim reklamowy widziany z peronu pierwszego (wschodniego, od ulicy Marszałkowskiej).
Taka konfiguracja tabliczek informacyjnych występuje jedynie przy wejściu na stację od tzw. Patelni – przejścia pod skrzyżowaniem ulicy Marszałkowskiej z alejami Jerozolimskimi. W tle wideo z Telegramu Pozywnoj Brius widać witryny pasażu handlowego – w tym informację o wyprzedaży w sklepie z odzieżą używaną.
Jak ustalił Biełsat, ten second hand nie przetrwał pandemii Covid-19 – obecnie lokal jest pusty. Z kolei telebim na prawo od baneru z Leopardem wyświetla reklamę książki “Sekret, którego nie zdradzę” Gerritsen Tess. Jej premiera w salonach Empik miała miejsce w 2017 roku. Należy więc przypuszczać, że z tego roku pochodzi też nagranie.
MON dementuje
Dziennikarze emitowanego na antenie Biełsatu w języku rosyjskim międzynarodowego programu “Wot Tak” zapytali o kontrowersyjne reklamy Ministerstwo Obrony Narodowej RP, spółkę Metro Warszawskie i odpowiadającą za reklamy na stacjach firmę Ströer Media. Wszystkie te instytucje zaprzeczyły, by taka kampania reklamowa miała miejsce.
– Zaprzeczamy, że Ministerstwo Obrony Narodowej prowadzi kampanię reklamową ze słowami: “Zostań żołnierzem Rzeczypospolitej. Stań w obronie prawdziwych ziem polskich. Zostań czołgistą Leopard. Broń Polski w Ukrainie”. To kolejny przykład fake newsa wpisujący się w działania dezinformacyjne szerzące się zwłaszcza w mediach społecznościowych. Polska przekazuje Ukrainie sprzęt i amunicję w ramach donacji – odpowiedział nam Wydział Prasowy Centrum Operacyjnego Ministra Obrony Narodowej.
MON poinformowało nas, że od 23 kwietnia 2022 r. promuje służbę w Wojsku Polskim prowadząc kampanię rekrutacyjną dla wszystkich, którzy chcą wstąpić do armii pod hasłem „Zostań Żołnierzem RP”. Nie ma ona nic wspólnego z hasłami przytoczonymi powyżej. Resort obrony zaapelował jednocześnie do przedstawicieli i odbiorców mediów “o szczególną ostrożność w kwestii wiarygodności informacji pojawiających się w przestrzeni informacyjnej”.
Z kolei Bartosz Barański, dyrektor ds. marketingu i badań Ströer Media, przekazał naszemu programowi Wot Tak, że prezentowany plakat nigdy nie był eksponowany na nośnikach w metrze.
– W sieci pojawiło się więcej „zdjęć” i „filmów” rzekomo prezentujących ten plakat – wszystkie one są fałszywe – podkreślił.
Wojna informacyjna
W tym świetle, nagranie z warszawskiego metra należy uznać za “fejk”. Autorzy tej fałszywki starali się ją uwiarygodnić, wykorzystując nagranie, które trudniej przerobić, niż zdjęcie. Użyli też szaty graficznej prawdziwej kampanii rekrutacyjnej do Wojska Polskiego.
Ich mistyfikację zdradziły jednak szczegóły – stacja Centrum nie wygląda tak od 2017 roku. Co tylko potwierdza oświadczenie MON i Ströer Media, że opublikowane nagranie jest “fejkiem”.
To nie jedyna podejrzana “banerowa”, wymierzona w polską pomoc Ukrainie akcja dezinformacyjna w ostatnim czasie. Portal Wirtualnemedia.pl ustalił, że opublikowane na Twitterze przez znanego z prorosyjskich sympatii historyka Leszka Sykulskiego zdjęcie baneru z hasłem “To nie nasza wojna” to fotomontaż i nie przedstawia ono wcale Polski.
Oryginalna fotografia pochodzi z serwisu Freelance.ru i przedstawia reklamę centrum handlowego Piknik w Moskwie.
Należy przypuszczać, że jest to element kampanii dezinformacyjnej wymierzonej w Polskę, która wspiera Ukrainę dostawami uzbrojenia, w tym kompanii czołgów Leopard 2. Podobne fałszywe informacje są propagowane przez rosyjskie media od początku inwazji na naszego wschodniego sąsiada w 2014 roku.
pj,bs/belsat.eu
