Гаспадары Расеі любяць уладу і робяць усё дзеля яе ўтрымання, выкарыстоўваючы два метады: рэпрэсіі і атупленне масаў. Рэпрэсіі накіраваныя супраць тых, хто не толькі супрацьстаіць іх кіраванню, але можа перашкодзіць і перашкаджае атупленню насельніцтва. У стагоддзе тэхналогій і інтэрнэту расейскія кіруючыя эліты абапіраюцца на патрыярхальныя спосабы прамывання мазгоў.
Праваслаўе – расейскі народ – самадзяржаўе
Адзін са сродкаў – расейская праваслаўная царква, якая замяніла сабой ідэалагічны апарат, які існаваў у савецкія часы. Цяпер жа адбылося адраджэнне дарэвалюцыйнай мадэлі прылады Расейскай дзяржавы, якую сфармуляваў граф Увараў ў ХIХ стагоддзі: праваслаўе – расейскі народ – самадзяржаўе.
Праз праваслаўе ўрад ажыццяўляе кантроль і кіраванне грамадствам. Больш за тое, царква становіцца дадатковым механізмам легітымізацыі існуючай улады. Па дадзеных сацапытанняў, у 2019 годзе праваслаўнай царкве давярае 66% расейцаў – і гэта нягледзячы на скандалы, звязаныя з дзейнасцю РПЦ.
Давер да царквы ў той ці іншай ступені перакладаецца на давер да ўлады. Бо сённяшняе праваслаўнае духавенства наўпрост «асвячае» тых, хто кіруе Расеяй.
Палітычны міф замест разумення
Адпаведна само праваслаўе павінна быць дамінуючым нават не як вера, а перш за ўсё, як палітычная ідэя. Таму дынаміка развіцця і палітычнага перафарматавання праваслаўнай царквы ў Расеі цалкам заканамерная. Як сказаў Патрыярх Кірыл:
«Народ і розумам, і сэрцам зразумеў, што без Бога нічога не атрымліваецца».
Адбываецца хуткае замяшчэнне рацыянальнага разумення таго, што адбываецца ў краіне, палітычнымі міфамі:
Грамадства павінна верыць у сілу добрага цара, а не ў сілу розуму, таму нават ракеты ўзлятаюць толькі дзякуючы таму, што бацюшка акрапіў іх святой вадой.
На гэтым будуюцца і прыярытэты цяперашняй улады – умацоўваць пазіцыі РПЦ. Таму што тая умацоўвае пазіцыі расейскай аўтарытарнай улады. Так, у адпаведнасці з дадзенымі за 2015 год, за час існавання рэжыму Уладзіміра Пуціна ў Расеі адкрылі каля 20 тысяч праваслаўных храмаў. Нядаўна Патрыярх Кірыл пахваліўся тым, што РПЦ будуе 3 храмы за суткі. Гэта больш за 1000 цэркваў за год.
Разам з тым, за гэты ж час у Расеі зачынілі 24 тысячы школ, больш за 4 тысячы бальніц і паліклінік.
Агулам у Расеі сёння каля 40 тысяч святароў. Трэба адзначыць, што аправаслаўліванне адбываецца на фоне агульнага сацыяльна-эканамічнага заняпаду Расеі.
Сімвалам палітычнага панавання і зліцця Царквы з кіруючай элітай ў Расеі стане ўзвядзенне (ініцыятыва Міністэрства Абароны РФ) храма Уваскрасення Хрыстова вышынёй 95 метраў, Галоўнага Храма Узброеных сіл РФ.
РПЦ атрымала функцыі «духоўнай інквізіцыі» і стала сродкам дзяржаўнага ціску на грамадства і ідэалагічным падмуркам для рэпрэсій. Любое непрыманне праваслаўнай палітыкі ўспрымаецца як антыпатрыятычнае і антыдзяржаўнае, нават у афіцыйных СМІ крытыка праваслаўя называецца «праявай д’ябальшчыны». Такое сцвярджэнне гучала з дзяржаўных ТБ-каналаў у адносінах да тых, хто адважыўся пярэчыць будаўніцтву праваслаўнага храма ў Екацерынбургу.
Маліся, ахвяруй на храм, галасуй за Пуціна
У цэлым, намецілася тэндэнцыя ўзмацнення жорсткасці мер у адносінах да крытыкаў палітыкі кіраўніцтва праваслаўнай царквы. Іх улады абвінавачваюць у «абразе пачуццяў вернікаў» або «у закліках да варожасці або экстрэмізме», што вяртае расейскае грамадства нават не ў часы СССР, а ў эпоху сярэднявечча.
Улада і РПЦ з’ядналіся ў меркаванні адносна свабоды слова і пратэстаў. Свабода слова абмяжоўваецца інтарэсамі ўлады, якія з дапамогай праваслаўя абагаўляюцца. Думаю, што можна смела казаць пра ўкараненне асаблівай духоўна-палітычнай формулы, у адпаведнасці з якой павінен жыць «сапраўдны расеец»:
«Маліся, ахвяруй на храм, галасуй за Пуціна».
Інтэнсіўная православизация публічнага і палітычнай прасторы ў Расеі кажа пра тое, што ў краіне незаўважна адбылася артадаксальная рэвалюцыя. Паўсюднае ўкараненне цэркваў, аправаслаўліванне чыноўнікаў і сілавікоў, інтэрпрэтацыя гісторыі і палітыкі паводле царкоўнай тэорыі, падзел грамадства на прававерных і д’яблаў – гэта духоўная аснова жыццяздольнасці кіравання Пуціна.
Чытайце іншыя тэксты аўтара:
- Сабчак и Караткевіч – элегантныя маніпуляцыі Масквы і Менску
- Выбары у Літве і атамнае супрацьстаянне
- Беларусь у новай «Халоднай вайне»
Павел Усаў/АА, для belsat.eu
Рэдакцыя можа не падзяляць меркавання аўтара.
