У 1,66 мільярда долараў абыдзецца Беларусі магчымасць адгружаць угнаенні і нафтапрадукты праз расейскі порт Бронка. Рахунак за будаўніцтва пад’язных дарог выставіла Расейская чыгунка.
Глядзіце сюжэт у нашым відэа:
«Я думаю, Беларусь атрымае ад Расеі крэдыт на гэта ўсё. РЖД – камерцыйная структура: за кошт яе гэтага дакладна не будзе праводзіцца», – кажа эксперт у галіне эканомікі Максім Блант.
Штогод Беларусь плануе адгружаць праз новы порт каля 20 млн тонаў грузаў. Каб забяспечыць падвоз, за беларускія грошы ў суседняй краіне заменяць чыгуначнае палатно і адновяць 6 станцыяў. Таксама пабудуюць дадатковы 75-кіламетровы абыход да станцыі Уладзімірская, што каля Пецярбургу. Колькі яшчэ за гэта запросіць Расейская чыгунка – таксама пытанне. Паводле розных падлікаў, кошт такога праекту будзе ісці на мільёны долараў.
«Мы разумеем, што і магутнасці і іншыя ўмовы там, у Санкт-Пецярбургу, у Бронкі, не такія, як былі ў Клайпедзе. Клайпеда – больш развіты порт, у яго ўкладаліся сотні мільёнаў долараў. Таму, канешне, порт Бронкі яшчэ трэба пабудаваць, каб ён быў параўнальны з Клайпедай», – адзначае вядоўца праграмы «Атма$фера» на «Белсаце Аляксандр Кныровіч.
Размяшчэнне літоўскага порту адчувальна больш выгаднае за расейскі. Бронка месціцца амаль удвая далей ад беларускай мяжы, чымся Клайпеда.
«Карыстанне гэтым портам не выгадна для Беларусі. Як казалі беларускія чыноўнікі, кошт гэтага лагістычнага шляху – ад 2 да 5 разоў даражэйшы, чым ён быў праз Клайпеду. Таму ён на вельмі кароткі тэрмін нам патрэбны – пакуль працуюць санкцыі», – дадае Аляксандр Кныровіч.
На думку эксперта, калі санкцыі знімуць ці змякчаць, Беларусь паспрабуе вярнуцца да перавальвання грузаў праз Клайпеду. У гэтым выпадку маштабнае будаўніцтва, якое ў хуткім часе распачне РЖД, павісне цяжкім грузам на шыі расейскага боку. Каб мінімізаваць рызыку, Беларусь будуць схіляць да падпісання дадатковых абавязковых пагадненняў. Напрыклад, дамовы «ship-or-pay».
«Фактычна агаворваецца пэўная сума: ці карыстаецеся вы расейскім газам, расейскімі чыгункамі, расейскімі партамі, ці не карыстаецеся – вы павінныя плаціць нейкую мінімальна агавораную суму. Гэта значыць, калі порт раптам будзе не запатрабаваны або Рэспубліка Беларусь раптам ачуняе і зразумее, што ніякіх тавараў на экспарт у яе няма і ніхто не хоча іх купляць, усё роўна плаціць давядзецца», – паясняе Максім Блант.
Такое пагадненне будзе кабальным для нашай краіны. Бронка, у якую зараз увальюць грошы, пры пацяпленні адносінаў з Захадам застанецца без працы, як і новае, пабудаванае ў Расеі чыгуначнае палатно. Але выплаты паводле крэдыту і дамоваў «ship-or-pay» застануцца для Беларусі абавязковымі.
Кацярына Гардзеева, «Белсат»
