паланізацыя

Улады міжваеннай Польшчы лічылі беларусаў найменш нацыянальна свядомай сярод іншых няпольскіх супольнасцяў. Але гэта была памылкаю, аб чым сведчыць гісторыя пасляваеннага літаратурнага аб’яднання «Белавежа».

Сярод карэнных жыхароў сучаснай Польшчы каля 50 тыс. беларусаў. Гэта – вынік пасляваеннай дзяльбы насельніцтва на заваяваных камуністамі землях. Як яна праходзіла і як беларусы пачуваюцца ў сучаснай Польшчы?

Беларуская грамада Бельску-Падляскага рупліва захоўвае культуру продкаў. Беларушчына прысутнічае паўсюль, таму нават бурмістр гораду шпарка гаворыць па-беларуску. Але ці надоўга гэта?

Беларусы Беласточчыны пранеслі праз вякі сваю нацыянальную ідэнтычнасць, нягледзячы на паланізацыю і русіфікацыю. Цяпер, калі існуе суверэнная Беларусь, для іх мела б настаць залатая пара. Але не настала. Чаму?

«Якая розніца, якой мовай карыстацца?» – можа запытаць расейскамоўны беларус. Здавалася б, няма розніцы. Але чаму тады падымаецца такая хваля супраціву, калі прапаноўваюць увесці толькі адну дзяржаўную мову – беларускую? Не дзіўна, што беларуская культура знаходзіцца ў стане крызісу. Якога? Пра гэта і пойдзе гаворка.

Ці слушна наракаць на паланізацыю ў Рэчы Паспалітай, гісторыкі разважаюць у новым выданні гістарычнага ток-шоу «Intermarium».

Чаго Люблінская ўнія з Польшчай прынесла Вялікаму княству больш: плюсаў ці мінусаў? Высвятляем у новым выданні гістарычнага ток-шоу «Intermarium».

У гісторыі Беларусі ёсць даўгі ды значны па цывілізацыйных зменах перыяд Рэчы Паспалітай. Гэта час, калі на тэрыторыі адной дзяржавы суіснавалі шматлікія народы, гучалі розныя мовы, вызнаваліся разнастайныя формы рэлігіі і грамадскага жыцця.

Беларусы доўгі час не мелі ўласнае дзяржавы і мусілі прыстасоўвацца да чужое. Каб зрабіць кар’еру, «стаць чалавекам», трэба было дапасавацца да іншае культуры, звычаяў, мовы.