Як полацкі Рагвалод стаўся продкам усіх сучасных манархаў Еўропы


Амерыканская прадзюсарская кампанія «Lifetime» анансавала выхад фільму пра каханне брытанскага прынца, унука каралевы Элізабэт ІІ Гары ды ягонай жонкі, былой акторкі Мэґан. Чакаюць, што карціна выйдзе ў пракат ужо ў траўні 2019 года. І хоць у Беларусі сваіх манаршых дынастыяў няма, беларускі след прасочваецца ўва ўсіх кіроўных дамах Еўропы, у тым ліку і ў прадстаўніках брытанскай каралеўскай сям’і.

Карані ўсіх іх, калі верыць сярэднявечным летапісам ды хронікам, узыходзяць сярод іншага і да першага вядомага ўладара на землях сучаснай Беларусі – Рагвалода Полацкага. Пра самога князя амаль нічога не вядома. Прыйшоў «з-за мора», княжыў у Полацку. І ён, і ягоная дачка Рагнеда насілі скандынаўскія імёны – адпаведна, Рагнвальд і Рагнхільд. Каля 980 года яго разам з сынамі забіў наўгародскі князь Уладзімір. Вось у прынцыпе і ўсё, што занатавана пра яго.

Але воляю лёсу і дзякуючы ягонай дачцэ Рагнедзе не толькі адрадзілася Полацкае княства, але і Рагвалод апынуўся продкам еўрапейскіх манархаў на тысячагоддзе наперад. Сярод ягоных нашчадкаў – і ўсе сучасныя каралі і каралевы, герцагі і князі, якія ўзначальваюць краіны на еўрапейскім кантыненце.

Як жа так атрымалася? Рэч у тым, што паводле летапісаў у Рагнеды Рагвалодаўны з захопнікам Уладзімірам было даволі шмат дзяцей, не толькі будучы полацкі князь Ізяслаў. Сярод іх – і кіеўскі князь Яраслаў Мудры. Той у сваю чаргу, жадаючы парадніцца з каралеўскімі дамамі Еўропы, удала выдаў замуж сваіх дачок: Лізавета сталася жонкаю нарвежскаспадга караля Гаральда Суворага, Настасся – вугорскага Андраша І, а Ганна – французскага Анры І.

Праз сваю праўнучку Ганну Рагвалод стаўся продкам французскіх каралеўскіх дынастыяў Капэтынгаў, Валюа і Бурбонаў, а таксама іх адгалінаванняў у іншых краінах, у тым ліку і сённяшніх караля Іспаніі Фэліпэ VI ды герцага Люксембургу Анры. Прадстаўнікі Бурбонаў ды Валюа ёсць таксама сярод продкаў караля Бельгіі Філіпа, князя Ліхтэнштэйну Ганса-Адама ІІ ды князя Манака Альбэра ІІ.

Адзін з нашчадкаў Яраслава Мудрага, князь Аляксандр Гарбаты-Шуйскі, быў дзедам першага расейскага цара з дому Раманавых Міхаіла, а сярод ягоных нашчадкаў – каралева Даніі Марґрэдэ ІІ і кароль Нідэрландаў Вілем-Александэр.

Вельмі моцна былі пераплеценыя ў ХІ–ХІІ стагоддзях дынастычнымі саюзамі з нашчадкамі кіеўскага Яраслава ды, магчыма, полацкага Ізяслава польскія князі з дынастыі Пястаў і дацкія каралі. А праз гэта нашчадкі Рагвалода сярод іншага – шведскі кароль Карл XVI Ґустаф, нарвежскі Гаральд V і каралева Вялікай Брытаніі Элізабэт ІІ.

Калі ж пакапацца ў радаводах сучасных еўрапейскіх манархаў значна глыбей, то колькасць лініяў, па якіх іхным продкам ёсць першы полацкі князь, узрасце.

Як адзначыў у размове з карэспандэнтам Belsat.eu беларускі гісторык, кіраўнік праекту «Radawod» Вадзім Урублеўскі, з улікам таго, што «якіх толькі генаў няма ў тых каралеўскіх дамоў, што яшчэ ў Еўропе засталіся», не дзіва, што ў іх ёсць сярод продкаў і Рагвалодавічы.

Разам з тым, адзначыў суразмоўца, у гісторыкаў існуе сумнеў наконт таго, ці ўсе ўзгаданыя ў летапісах дзеці Уладзіміра і Рагнеды былі сапраўды ад яе. Прычына гэтага ў тым, што за кароткі прамежак часу жанчына можа нарадзіць шасцёра дзяцей толькі ў выключных выпадках. Таму існуе меркаванне, што некаторыя дзеці Рагнеды не маюць да яе дачынення.

Але, падкрэсліў гісторык, гэтае пытанне вельмі складанае і адназначнага адказу на яго няма.

МГ belsat.eu

 

Стужка навінаў