Сёння ва Украіне першы тур прэзідэнцкіх выбараў – да сярэдзіны дня там ужо адзначалася высокая яўка выбарцаў. Прагаласаваць за свайго кандыдата таксама могуць украінцы, якія жывуць за мяжой. Карэспандэнтка Belsat.eu Кацярына Андрэева паглядзела, як гэта адбываецца ў Менску.
Галасаванне на ўчастку пры амбасадзе Украіны ў сталіцы Беларусі пачалося а 8 раніцы – супрацоўнікі выканалі нацыянальны гімн. Да поўдня тут сабралася даволі шмат людзей: яны ідуць бясконцым патокам, шмат хто прыходзіць цэлымі сем’ямі з дзецьмі.
Атмасфера ажыўленая: шмат журналістаў (у тым ліку беларускіх дзяржаўных тэлеканалаў), прадстаўнікі выбарчай камісіі і назіральнікі ахвотна даюць ім каментары.
«Усяго на консульскім уліку тут стаяць 7 тысяч чалавек. Па стане на 12:00 ужо прагаласавалі 241. Для параўнання, на мінулых выбарах 2014 года прыйшлі ўсяго каля пяцісот выбарцаў за ўвесь дзень. Магчыма, мы чакаем цяпер у Беларусі самую вялікую яўку за гісторыю ўкраінскіх выбараў. Праблем пакуль што ніякіх не ўзнікае», – адзначае старшыня выбарчай камісіі Аксана Урублеўская.
Яна падкрэслівае, што не з’яўляецца супрацоўнікам амбасады – бо яны не маюць права прымаць удзел у працэсе, а толькі прадастаўляюць тэрыторыю.
Амбасадар Украіны Ігар Кізім звяртае ўвагу на тое, што стараецца «нават не заходзіць» на ўчастак пасля таго, як прагаласаваў сам.
У адрозненне ад беларускіх выбараў урны – абсалютна празрыстыя
Уваход на ўчастак – паводле пашпартоў (замежных) і адмысловым запрашэнняў на выбары, якія амбасада даслала ўсім, хто стаiць на консульскім уліку, пры ўмове, што яны зарэгістраваліся онлайн да 25 сакавіка.
Для галасавання адведзены невялікі зал у холе амбасады. На сценах вісяць партрэты ўсіх кандыдатаў з іх праграмамі, стаяць чатыры кабінкі, а пасярэдзіне – некалькі скрыняў з гербам Украіны. У адрозненне ад скрыняў на беларускіх выбарах, гэтыя – абсалютна празрыстыя. Відаць, што ў іх ужо апусцілі даволі шмат бюлетэняў.
У суседнім зале накрыты невялікі стол з прысмакамі і кавай.
За бяспекай сочыць ахова амбасады, а на прылеглай да амбасады тэрыторыі дзяжураць некалькі міліцыянтаў. Яны перапісваюць дадзеныя ў прадстаўнікоў медыяў. З пяці назіральнікаў двое – сябры каманды кандыдата Уладзіміра Зяленскага. Паводле іх, ніякіх парушэнняў з пачатку галасавання зафіксавана не было.
«З Данбасам трэба мірыцца»
Галасуюць не толькі жыхары Менску, сюды прыязджаюць і з рэгіёнаў. Для ўкраінцаў, зарэгістраваных у розных абласцях Беларусі, стаіць асобны стол, дзе яны прад’яўляюць пашпарты. Паводле Аксаны Урублеўскай, «людзі дабіраюцца па шэсць гадзінаў», каб прагаласаваць.
Свае палітычныя сімпатыі большасць сустрэтых намі выбарцаў не хочуць афішаваць.
«Гэта канфідэнцыйная інфармацыя» – самы распаўсюджаны адказ на пытанне «Каго з кандыдатаў вы падтрымліваеце».
Двое нашых суразмоўцаў з Данецкай вобласці, кажуць, што галасавалі за Аляксандра Вілкула з Апазіцыйнага блоку, таму што ён збіраецца вырашаць праблему канфлікту ў Данбасе шляхам перамоваў.
«З Данбасам трэба мірыцца», – сцвярджаюць яны.
Ёсць і тыя, хто аддаў свой голас за дзейнага прэзідэнта Пятра Парашэнку:
«Падтрымліваю сённяшні курс уладаў, галасую за захаванне стабільнасці», – кажа мужчына гадоў сарака.
У той жа час, нам сустрэлася цэлая сям’я, якая ў 2014-ым выбірала Парашэнку, але «глыбока расчаравалася» ў ім як палітыку. Галоўная прэтэнзія – карупцыйныя схемы, якія працягваюць працаваць, нягледзячы на шматлікія заявы Парашэнка пра барацьбу з карупцыяй.
«Спадзяемся, што нешта зменіцца да лепшага», – кажуць людзі.
«Нам, вядома, складана казаць пра Украіну, бо мы ўжо даўно жывем у Беларусі. Думкі ў нашым асяроддзі вельмі адрозніваюцца… У мінулы раз я прагаласавала за Парашэнку, таму што ён абяцаў спыніць вайну. Гэта ж самае галоўнае для нас. А цяпер што абяцае? Ужо ніхто не паверыць ягоным лозунгам, раз за пяць гадоў не спыніў», – кажа жанчына сярэдняга ўзросту.
Ейны знаёмы ўпэўнены, што будзе другі тур выбараў.
«Хутчэй за ўсё, у яго выйдзе Зяленскі. Я падтрымліваю яго, бо гэты чалавек у палітыцы новы, а астатнія больш за дваццаць гадоў там. Ёсць шанец, што прыйдзе чалавек, для якога мэта – сапраўды займацца краінай», – дадае хлопец.
***
Да 14:00 на ўчастку прагаласавалі больш за чатырыста выбарцаў. Працэс завершыцца да 20:00. Вынікі, аднак, стануць вядомыя праз некалькі дзён, а не заўтра ў панядзелак.
Усяго на пасаду прэзідэнта Украіны прэтэндуюць 39 палітыкаў. Паводле дадзеных сацыялагічных апытанняў, толькі пяцёра з іх маюць рэальны шанец. Сярод лідараў гонкі – Пётр Парашэнка, Юлія Цімашэнка, Анатоль Грыцэнка, Уладзімір Зяленскі і Юрый Бойка.
Кацярына Андрэева belsat.eu
