20 лістапада ноччу ў віленскім шпіталі раптоўна пайшоў з жыцця вядомы літоўскі тэатральны рэжысёр Эймунтас Някрошус. Сэрца творцы спынілася за дзень да 66-годдзя.
Паводле DELFI рэжысёр вярнуўся з паездкі і адчуў недамаганне. Яго павезлі ў больніцу.
Для творчага тэатральнага свету гэта проста вялізная страта, адзначае Вячаслаў Ракіцкі, рэжысёр, сцэнарыст дакументальнага кіно.
«Я пазнаёміўся з гэтым выбітным літоўскім рэжысёрам у Вільні ў 1980 годзе на прэм’еры ягонага геніяльнага спектаклю »Квадрат«. Гэтая пастаноўка, якую я пасля глядзеў не адзін раз, застаецца ў маёй памяці да дробязяў. Выдатна памятаю я і гарачы прыём менскай публікай спектаклю «Дзядзька Ваня», а пасля абмеркаванне ў нашым Доме актора. Увогуле гэтая пастаноўка для мяне стала ўзорам, як можна паставіць глыбока нацыянальны спектакль паводле замежнай пʼесы, далучыць чужы змест да вопыту і ментальнасці свайго народу. Менавіта гэтым, як і нацыянальнай сцэнічнай вобразнасцю, перадусім прываблівала мяне творчасць Эймунтаса. Зрэшты, ягоная творчасць – гэта цэлы космас, пра які хочацца думаць, у які хочацца акунацца… А сёння кажу: бывай, вялікі рэжысёр нашага часу. Дзякую свайму тэатральнаму лёсу, што звёў мяне з гэтым Майстрам, што я меў шчасце бачыць і аналізаваць ягоныя спектаклі. Светлая памяць, Эймунтас», – адзначае Вячаслаў Ракіцкі.
Эймунтас Някрошус нарадзіўся 21 лістапада 1952 года вёсцы Пажобрыс (Расейнскі раён). У 1978 годзе скончыў Дзяржаўны інстытут тэатральнага мастацтва, рэжысёрскае аддзяленне Ганчарова. 1978-1979 працаваў У Каўнаскім драматычным тэатры, у 1979-1991 гг. у Літоўскім дзяржаўным маладзёжным тэатры. У 1993-1997 гг. рэжысёр Літоўскага міжнароднага тэатральнага фестывалю LIFE. У 1998 г. у Вільні Някрошус заснаваў тэатральную студыю Meno fortas, быў яе мастацкім кіраўніком.
Шырокую вядомасць прынеслі спектаклі: «Квадрат», «Пірасмані, Пірасмані», «І даўжэй стагоддзя доўжыцца дзень», «Дзядзька Ваня».
У Расеі паставіў драмы «Вішнёвы сад» і «Калігула» у Дзяржаўным тэатры нацый, оперы «Макбэт», «Дзеці Разэнталя» у Вялікім тэатры, «Казанне аб нябачным градзе Кіцеж і панне Феўронні».
У пачатку студзеня сёлета ў Дзяржаўным маладзёжным тэатры Літвы адбылася прэмʼера спектакля «Цынк», пастаўленага Эймунтасам Някрошусам па аповесці Святланы Алексіевіч.
Агулам яго пастаноўкі ішлі і ідуць на сцэна тэатраў Каўнаса, Вільні, Масквы, Фларэнцыі, Мілана, Кальяры, Прато, Рыма, Мадэны.
Спектаклі рэжысёра адрознівае метафарычнасць, аскетычнасць сцэнічнай мовы. Для іх характэрны прытчавы пачатак, шматзначнасць сімвалаў, прыярытэт пластычнага ладу над якія гучаць словам.
Здымаўся ў кіно. Лаўрэат шматлікіх нацыянальных і міжнародных тэатральных фестываляў, лаўрэат Дзяржаўнай Прэміі Літоўскай ССР (1983), Дзяржаўнай Прэміі СССР (1987), Дзяржаўнай Прэміі РФ (1999 г.), нацыянальнай прэміі «Залатая Маска», міжнароднай прэміі Саюзу тэатраў Еўропы «Новая тэатральная рэальнасць у Еўропе» (1991).
У 1992 г. быў прызнаны лепшым рэжысёрам Еўропы Саюзам тэатраў Еўропы.
СК, belsat.eu
