Злучаныя Штаты змяняюць сваё стаўленне да Беларусі. На сустрэчу з Аляксандрам Лукашэнкам у Менск прыедзе дарадца Доналда Трампа.
Адміністрацыя кіраўніка Беларусі пацвердзіла візіт дарадцы прэзідэнта ЗША ў нацыянальнай бяспецы. Канкрэтную дату і фармат сустрэчы яшчэ ўзгадняюць, але вядома, што адзін з найвышэйшых прадстаўнікоў Доналда Трампа наведае Беларусь на гэтым тыдні – не раней за чацвер.
Сёння Джон Болтан прыляцеў у Кіеў, з Украіны адправіцца ў Малдову, а потым у Беларусь. Пра візіт у Менск першым паведаміла выданне «Foreign Policy» са спасылкай на ўрадавыя крыніцы ў Вашынгтоне. А беларускія афіцыйныя СМІ пакуль маўчаць, хаця прыезд дарадцы прэзідэнта ЗША ў нацыянальнай бяспецы – гістарычная падзея. Джон Болтан – найвышэйшы амерыканскі чыноўнік, які наведае Беларусь у гэтым стагоддзі, і чалавек, які цяпер амаль што аднаасабова займаецца кірункамі замежнай палітыкі ЗША.
«Мы ведаем, што фармуе замежную палітыку ЗША Дзярждэп, і гэта робіцца на ўзроўні механізмаў. Але на ўзроўні будавання стратэгіі гэтым займаюцца менавіта дарадцы па нацыянальнай бяспецы«, – тлумачыць Валерый Краўчанка, аналітык Нацыянальнага інстытут стратэгічных даследаванняў у Кіеве.
Паводле аналітыка, Джон Болтан моцна праявіў сябе ў справах Блізкага Усходу, ў прыватнасці іранскага крызісу, а ў наш рэгіён, магчыма, прыляцеў, каб лепш разабрацца ў падзеях. Публіцыст, аглядальнік радыё «Свабода» Віталь Цыганкоў звяртае ўвагу, што Болтан вылучаецца сваімі поглядамі нават у трампаўскай адміністрацыі.
«Ён так званы «сокал» на фоне галубоў, і глядзіць на замежную палітыку менавіта з пункту гледжання супрацьстаяння геапалітычным канкурэнтам ЗША – Кітаю і Расеі. У Маскве яго называюць русафобам», – падкрэслівае Віталь Цыганкоў.
Таму і планаваны візіт у Маскве могуць успрыняць, як пагрозу расейскім інтарэсам у Беларусі.
«Масква глядзіць з падазрэннем, гэта лагічна, бо Беларусь гэта зона абсалютнага ўплыву, якая падаецца непарушнай для Расеі. З пункту гледжання Саюзнай дзяржавы, вайсковых вучэнняў, якія там адбываюцца, самой пазіцыі», – мяркуе Валерый Краўчанка.
Анексія Крыма і гібрыдная агрэсія Расеі ў Данецкай і Луганскай вобласцях змянілі стаўленне Вашынгтону і да падзеяў у Беларусі.
«Болтан добра разумее, што Пуцін праводзіць агрэсіўную палітыку, і што гэтая агрэсіўная палітыка можа ўключаць нейкія задумы адносна Беларусі», – пракаментаваў візіт Болтана ў Беларусь экс-амбасадар ЗША ва Украіне Джон Гэрбст.
Тут інтарэсы супадаюць: Болтан хоча стрымаць Расею ад далучэння Беларусі, а Лукашэнка не хоча губляць уладу. Да таго ж агрэсіўныя дзеянні Масквы адсунулі на другі план пытанне правоў чалавека ў Беларусі, дзе прынцыповых паляпшэнняў няма.
Ёсць і эканамічны аспект стасункаў з амерыканцамі.
«Не Расея, не Саудаўская Аравія, а менавіта ЗША больш за ўсіх вырабляюць нафты, ім хапае для сябе, і яны пачынаюць прадаваць нафту для свету. Таму Менск зацікаўлены ў тым, каб дыверсіфікаваць гэтыя пастаўкі.
У адрозненне ад левых праектаў – Венесуэла ці Іран – праект амерыканскі можа быць вельмі рэалістычным», – мяркуе Віталь Цыганкоў.
Як раней паведамлялі медыі, Беларуская нафтавая кампанія наняла амерыканскага лабіста, каб змякчыць санкцыі, уведзеныя за грубыя рэпрэсіі супраць грамадзянаў Беларусі, і атрымаць ад Мінфіну ЗША дазвол на закупку сырой нафты.
Яраслаў Сцешык, «Белсат»
