Калядная вячэра традыцыйна складалася з 12 страваў. І адна з іх гэта калядны боршч, які мы сёння будзем гатаваць з шэф-кухарам, гісторыкам і экспертам па славянскай і беларускай кухні Аленай Мікульчык.
Алена, раскажыце, адкуль такі рэцэпт пайшоў і як вы яго знайшлі?
– Больш за 10 год я вандрую па Беларусі ў пошуках традыцыйных рэцэптаў, а вось гэтую страву я прывезла з Гомельскай вобласці.
– Давайце гатаваць, з чаго пачнем?
– Пачнем з інгрэдыентаў. Калядная вячэра – гэта заўсёды посны стол і таму наш боршч будзе без мяса. Нам патрэбная вось гэтая спецыя, яна традыцыйная для беларусаў. Гэта молаты кмен, каландр і кроп. Гэтыя расліны ёсць амаль у кожнай бабулі. Прашу і будзем буракі націраць на буйной тарцы. Нездарма яна так і называецца: бураковая-буйная.
– У які перыяд быў папулярны гэты боршч?
– Менавіта гэты? Гэта сучасны такі варыянт, насамрэч боршч – гэта вельмі старажытная страва, яна агульнаславянская і з’явілася яна яшчэ ў паганскі перыяд.
– Яблыкі – гэта досыць такі незвычайны інгрэдыент для баршчу, як так сталася?
– Я бы не сказала, што яблыкі – незвычайны інгрэдыент для першых страваў. Увогуле для беларусаў яблыкі, садавіна і гародніна ў адзін і той жа час. Калі яблык многа, то іх усіх дадавалі ва ўсе стравы, і ў тым ліку ў боршч.
– А беларуская нацыя сапраўды вегетарыянская?
– Не зусім так, бо беларусы трымалі пасты. А калі ўзяць перыяд пастоў, іх 4 на год, дадаць яшчэ сераду і пятніцу, калі трымаліся таксама поснай ежы, атрымліваецца 192-196 дзён у годзе. Мяса елі толькі кароткі перыяд.
– Ядловец дадавалі ў ежу беларусы?
– Яшчэ як! Да мяса – гэта проста песня як смачна. А ў боршч таксама, ён будзе мець такі прыемны вытанчаны смак.
Інгрэдыенты для каляднага баршчу:
5–6 буракоў
4 бульбы
1 морква
1 цыбуля
1 яблык
1/2 лімона
10–12 ягад ядлоўца
2–3 ст. лыжкі мёду (або цукру)
1–2 ст. лыжкі воцату
1 чайная лыжка молатых кмену, кропу і каляндры
соль, перац на смак
лаўровы ліст – 3–4 шт.
3–4 зубчыкі часныку
Наста Кахановіч belsat.eu