Больш давяраем беларускім рублям, але ўсё менш іх адкладаем. Нацыянальны банк апублікаваў вынікі даследавання грамадскае думкі наконт інфляцыйных чаканняў. Без даследавання можна сцвярджаць, што людзі не чакаюць і не хочуць падаражэння, а тым часам рост цэнаў паскорыўся ў траўні. Чаму так адбылося, і ці ўдасца ўладам яго прыпыніць?
Прыходзім у крамы, а тыя самыя прадукты каштуюць даражэй. Жыхароў Беларусі турбуе рост цэнаў. Апытаныя намі жыхары Віцебску сведчаць:
«На ежу паскорыўся рост коштаў».
«Так, адчуваецца. Але я б не сказала, што моцна расце».
«Не, не адчуваю. Мне неяк усё роўна».
«Ну адчуваем, паскорыўся, ну што зробіш! Наша жыццё такое».
Рост сапраўды паскорыўся. Калі ў красавіку інфляцыя ў гадавым вымярэнні склала 5,5 %, то ўжо ў траўні – 6,2 %.
«Справа ў тым, што інфляцыя лічыцца год да года. То бок кошты траўня гэтага года параўноўваюць з коштамі траўня мінулага года. Дык вось, летась у траўні ў нас была дэфляцыя», – тлумачыць старэйшы аналітык «Alpari» Вадзім Іосуб.
Найбольш падаражэлі ў мінулым месяцы харчовыя тавары – рост цэнаў на 7,1%, і паслугі – рост на 6,9%. Нехарчовыя тавары падаражэлі на 4,3%.
Паводле плану ўраду, інфляцыя за ўвесь 2019 год не павінна перакрочыць 5%. З мэтай урэгулявання коштаў у траўні стварылі адмысловую камісію. Кіраваць рынкавымі цэнамі – бессэнсоўна, кажа Вадзім Іосуб. Затое ёсць сэнс каардынаваць рашэнні дзяржаўных установаў:
«Напрыклад, Нацыянальны банк мае свае планы для інфляцыі, а «Белнафтахім» падымае цэны на бензін на капеечку. Як мінімум, трэба такія рэчы каардынаваць».
Акурат Нацыянальны банк сёння апублікаваў вынікі даследаванняў з выбаркі на 2000 чалавек. Гэтак з лістападу 2018 па травень 2019 беларусаў, гатовых адкладаць грошы ў рублях, пабольшала амаль у паўтара разу – з 466 да 677. Адначасова, жыхароў Беларусі, якія лічаць, што цяпер добры час для ашчаджання грошай, паменела – 653 супраць 602.
І калі першае – вынік перадусім пісьменнай палітыкі Нацыянальнага банку, то другое можа сведчыць пра негатыўную тэндэнцыю, мяркуе эканаміст Леанід Злотнікаў:
«У нас недзе 38 % насельніцтва атрымоўвае да 400 рублёў заробак. Акурат гэтая доля і магла сказаць, што ім не да таго, каб адкладаць. І гэтая доля, відавочна, расце».
Паводле ж Вадзіма Іосуба, у Беларусі хутчэй за ўсё ўдасца ўтрымаць інфляцыю ў раёне запланаваных 5%. Леанід Злотнікаў мяркуе, што нават пры нізкім росце цэнаў пакупніцкая здольнасць беларусаў будзе падаць. І на гэта будзе ўплываць стан нашай эканомікі ў цэлым.
Вітаўт Сіўчык, belsat.eu
